11 نکته روانشناسی در قرآن

 بسم الله الرحمن الرحیم

1 . از دیدگاه قرآن، سه نوع شخصیت اساسی وجود دارد; مؤمن، کافر و منافق ; (آیات 2 تا 20 سوره بقره) .
2 . شخصیت‏های مؤمن، خود دارای سه درجه شخصیتی می‏باشند ; آنان که به خود ظلم می‏کنند، آنان که میانه رو هستند و آنان که پیشتازانند; (فاطر/32) .
3 . مشخصه بارز شخصیت کافر آن است که دل و اندیشه‏اش را قفل کرده است و راهی برای نفوذ هیچ حرف تازه و اندیشه متفاوتی نگذاشته است و به همین دلیل، از درک حقایق عاجز است .
4 . خصوصیت‏بارز شخصیت منافق از دیدگاه قرآن، دوگانگی ریشه‏ای در ظاهر و باطن است; به همین دلیل، مبتلا به شک و تردید و عدم قدرت تصمیم‏گیری و ناتوانی در قضاوت می‏شود; (بقره/8 تا 20 و منافقون) .
5 . در قرآن کریم، در آیات فراوانی از اندوه، علل ایجاد کننده آن و راه‏های برطرف ساختن آن سخن رفته است . گاهی اندوه فراق را با دیدار و گاهی اندوه فقر را با بشارت و گاهی اندوه رسول خدا (ص) را به دلداری حضرت حق، درمان نموده است .
6 . در دیدگاه قرآن، ترس دو نوع است ; ترس پسندیده و ترس ناپسند ; ترس پسندیده، همان ترس از خداوند و عدالت اوست که منجر به اصلاح رفتار می‏شود; (انفال/2) و ترس ناپسند، اضطرابی شدید با علت مشخصی است که تسلط بر نفس را از بین می‏برد و باید با آن مبارزه شود; (احزاب/10 و 11) .
7 . از نظر قرآن دو نوع خشم وجود دارد; خشم مفید و متعادل و خشم مخرب و نابهنجار ; خشم متعادل، راهی برای رسیدن به هدف در مواقع لزوم است و خشم مخرب را باید درمان کرد . قرآن کریم با توصیه به صبر و پاسخ گویی با عمل نیک و با وعده بهشت و پاداش اخروی، به وسیله سفارش به بخشش و عفو، یادآوری قدرت و خشم خداوند و ... به درمان بیماری سلامتی سوز خشم و عصبانیت پرداخته است .
که به ترتیب در سوره شوری، آیه 43، فصلت، آیه‏34، آل عمران ، آیات 133 و 143، شوری، آیات 36 و 37 و نور، آیه 22 بیان شده است .
8 . در قرآن به سه نوع از مکانیسم‏های دفاعی - روانی اشاره شده است که عبارتند از: فرافکنی (منافقون/4)، دلیل تراشی (بقره/11 و 12) و واکنش سازی (بقره/204 و 205 و منافقون/4) .
9 . در فرهنگ قرآن یکی از راه‏های مؤثر و اساسی روان درمانی، استفاده از مواعظ و اندرزهای قرآنی است; (یونس/57) .
10 . در روش روان درمانی قرآنی، ایمان، تولید امنیت درونی و آرامش می‏نماید; (انعام/82 و رعد/28) .
11 . یاد خدا، آرام بخش دلهاست ; (رعد/28) .

نقل شده از سایت:hawzah.net

همدلی چیست ؟

به نام خدای سبحان

شما به دیگران چه می گویید که به آنها نشان دهید چقدر آنها را درک می کنید و اینکه چه مقدار به آنها توجه داشته و می خواهید شنونده احساسات و اندیشه های آنها باشید ؟


همدلی یعنی توانایی ورود به دنیای فردی دیگر . اینکه به وضوح بتوانیم :
- احساسات او در آن لحظه
- و معنی آن احساسات را درک کنیم
- و بتوانیم به روشی با او ارتباط برقرار کنیم که او احساس کند درک شده است


تعریف عملیاتی :
ما زمانی همدلی کرده ایم که بتوانیم شرایطی را فراهم کنیم که فرد را در یک فضای سالم و غیر تهدید کننده (غیر داورانه) قرار دهیم تا او بتواند احساسات و افکارش را که برایش اهمیت دارد را ابراز کند.

ما هنگامی همدل شده ایم که بتوانیم
- معنای سطحی کلمات
- و معنای زیرین آنها
- به همراه احساسات همراه با پیام را شناخته و درک کنیم .
همدلی یعنی به احساسات ، نیازها، تقاضاهای دیگران توجه داشتن ، به این احساسات و نیازها و تقاضاها احترام گذاشتن و نگران آنها بودن. پذیرش آنها همانگونه که هستند. همدلی یعنی توان فهم عقاید و باورهای دیگران.


کاربرد و نتایج همدلی :
- همدلی ارتباط بین فردی، افراد را تقویت می کند .
- افزایش احساس درک شدگی و رهایی از تنهایی، حمایت اجتماعی، علاقه اجتماعی
- افزایش احترام و اعتماد .
- lفزایش مسئولیت پذیری و ایثار .
- کاهش بیماری های روان تنی ، افسردگی و …
- توانمندی جامعه


گامهای همدلی :
- پرهیز از قضاوت و ارزیابی طرف مقابل و استفاده از قضاوت معلق
- گوش کردن
- درک نیاز ها و توانمندیهای طرف مقابل
- تحمل افراد مختلف و مخالف و پذیرش آنها همانگونه که هستند.
- دوست داشتنی شدن
- خود را جای دیگران بگذاریم
- تحمل آراء مخالف
- احترام قائل شدن برای دیگران - دوست داشتن دیگران بدون قید و شرط

موانع همدلی :

- برچسب زدن
- قضاوت و پیشداوری کردن
- درشت نمایی
- ریز نمایی
- نصیحت کردن
- سرزنش کردن
- غفلت کردن
- به رخ کشیدن
چند نکته :- به خاطر داشته باشید که مردم تمایل ندارند به دلیل ترس از مورد قضاوت واقع شدن صحبت کنند.
- به فرد مقابل به عنوان یک فرد احترام بگذارید.
- به احساسات فرد فراتر از افکار سطحی افراد پاسخ دهید .
- روی فرد تمرکز کنید نه روی موقعیت
- قضاوت نکنید